Transformacja energetyczna staje się jednym z kluczowych wyzwań współczesnych społeczeństw. Rosnąca świadomość ekologiczna, wymogi unijne oraz konieczność uniezależnienia się od paliw kopalnych sprawiają, że inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE) nabierają strategicznego znaczenia – zarówno na poziomie państw, jak i lokalnych wspólnot. Niniejszy poradnik powstał z myślą o przedstawicielach samorządów, osobach zainteresowanych wdrażaniem instalacji OZE oraz wszystkich, którzy poszukują rzetelnych i praktycznych informacji na temat możliwości, wyzwań i korzyści związanych z transformacją energetyczną.
Poradnik składa się z trzech części, z których każda porusza inne, ale wzajemnie się uzupełniające aspekty tematu.

W pierwszej części omówiono ramy prawne i planistyczne związane z inwestycjami w OZE na poziomie gminnym. Przedstawiono dostępne narzędzia, którymi dysponują samorządy, takie jak: plan ogólny, konsultacje społeczne czy umowa urbanistyczna, a także wskazano, jak z nich efektywnie korzystać. Podkreślono przy tym kluczową rolę rady gminy jako strażnika interesów społeczności lokalnej i istotnego uczestnika procesu decyzyjnego.
Druga część poradnika koncentruje się na mitach i obawach towarzyszących inwestycjom w OZE, w szczególności farmom wiatrowym i słonecznym. Analizie poddano ich rzeczywisty wpływ na zdrowie ludzi i środowisko naturalne, zestawiając popularne opinie z wynikami badań naukowych. Ujęto w niej m.in. kwestie promieniowania elektromagnetycznego, hałasu, infradźwięków czy oddziaływania na faunę. Zwrócono także uwagę na aspekt społeczny, jakim jest wpływ OZE na ceny nieruchomości – często przeceniany przez przeciwników tych inwestycji.

W części trzeciej poradnika spojrzenie na inwestycje w OZE zostaje poszerzone o perspektywy strategiczną i europejską. W obliczu wyczerpywania się zasobów nieodnawialnych oraz konieczności zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych Europa zmierza w stronę energetyki rozproszonej – opartej na lokalnych źródłach i współpracy wielu podmiotów. Z wykorzystaniem analizy SWOT przedstawiono potencjał samorządów, przedsiębiorstw i mieszkańców do zaangażowania się w tę transformację. Omówiono także możliwe formy organizacyjne oraz korzyści płynące z rozwoju energetyki obywatelskiej – zarówno na poziomie wspólnoty lokalnej, jak i pojedynczego gospodarstwa domowego.

Mamy nadzieję, że poradnik ten będzie pomocnym narzędziem w procesie zrównoważonego wdrażania OZE i przyczyni się do lepszego zrozumienia szans, jakie niesie za sobą zielona transformacja.

Link do raportu