Referendum jest najczęściej wykorzystywanym instrumentem demokracji bezpośredniej zarówno na szczeblu państwa, jak i samorządu terytorialnego. Również w Polsce prawo dopuszcza przeprowadzenie obu rodzajów referendów, jednak w praktyce dzieje się to wyjątkowo rzadko.



Referendum na szczeblu lokalnym dopuszczalne jest już od początku lat 90. Od tego czasu mogłoby stać się skuteczną formą angażowania mieszkańców w procesy decyzyjne. Jednak niezbędny wysiłek organizacyjny i wysokie koszty zniechęcają potencjalnych inicjatorów. Również zbyt niska frekwencja w większości przypadków świadczy o tym, że mieszkańcy nie są przywiązani do tej instytucji i nie potrafią za jej pośrednictwem wpływać na decyzje polityczne.



O tym, czy referendum służy demokracji w wymiarze lokalnym pisze w sowim opracowaniu prof. Małgorzata Podolak z UMCS w Lublinie.