1. Nieefektywne formy likwidacji zaległości podatkowych i zaległości innych należności publicznoprawnych:
• Umorzenie i przedawnienie zobowiązań podatkowych jako nieefektywne sposoby likwidacji zaległości.
• Umorzenie i przedawnienie należności ubocznych (odsetek, kosztów upomnienia i opłaty prolongacyjnej).
• Terminy przedawnienia, różnice pomiędzy przedawnieniem prawa do wydania decyzji podatkowej (ustalającej) i przedawnieniem zobowiązania podatkowego.
• Jakie zdarzenia powodują przerwanie, a jakie zawieszenie biegu terminów przedawnienia?
• Księgowanie umorzonych i przedawnionych należności – kiedy i na podstawie jakich dokumentów?
2. Likwidacja nadpłat z tytułu podatków i niepodatkowych należności publicznoprawnych:
• Co to jest i kiedy powstaje nadpłata podatku lub nadpłata niepodatkowej należności publicznoprawnej?
• Czy postępowanie stwierdzające nadpłatę wszczynane jest na żądanie strony czy z urzędu?
• Czy należy informować o nadpłacie?
• Czy na każdą – nawet najniższą kwotę – musi być wydawana decyzja o nadpłacie?
• Czy każda kwota nadpłaty musi być podatnikowi/zobowiązanemu zwrócona i w jakiej formie?
• Czy napłata może być zarachowana na poczet innych zaległych należności tego samego podatnika/zobowiązanego?
• Czy do zarachowania nadpłaty na poczet innych zaległości stosujemy te same zasady co do zarachowania wpłaty dokonywanej dobrowolnie, ale po upływie terminu płatności (art. 62 o.p.)?
• Zaliczenie nadpłaty podatku na zaległość podatkową wraz z odsetkami, kosztami upomnienia oraz na bieżące lub przyszłe zobowiązania podatkowe. Zwrot nadpłaty z urzędu. Co to są bieżące i przyszłe zobowiązania podatkowe?
• Jak postąpić z nadpłatą, której podatnik nie odbiera? Czyli kiedy przedawnia się prawo do nadpłaty?
• Moment zaliczenia nadpłaty podatku. Odpowiednie stosowanie art. 55 § 2 i art. 62 § 1 Ordynacji podatkowej do zaliczenie nadpłaty na poczet zaległości podatkowych. Czy z kwoty nadpłaty należy w pierwszej kolejności potrącić koszty doręczonego upomnienia?
3. Zmiany Ordynacji podatkowej od 1.09.2023 r. – likwidacja postanowień o zarachowaniu wpłaty i nadpłaty:
• Czy zaległości podatkowe i bieżące zobowiązania powstałe przed 1 września 2023 r. powinny być rozliczane poprzez wydanie postanowienia przez organ podatkowy? Czy brak obowiązku wydawania postanowień będzie wymagał zmian dotychczasowych programów wspomagających księgowość podatków i opłat?
• Efektywna likwidacja zaległości podatkowych poprzez zapłatę podatku/opłaty. Formy płatności. Kto może płacić gotówką? Które podmioty mają obowiązek płatności w formie bezgotówkowej? Czy podatki i opłaty lokalne mogą być płacone kartą płatniczą? Co w sytuacji, gdy przy zapłacie podatku kartą środki pieniężne nie wpłyną na rachunek organu podatkowego w tym samym dniu, w którym dokonana została transakcja płatnicza?
• Powstanie zaległości podatkowej – jakie konsekwencje dla podatnika? Obowiązek naliczenia odsetek od zaległości podatkowych. Czy odsetki nalicza podatnik czy organ podatkowy? Kiedy organ podatkowy może nie naliczyć odsetek od zaległości? Jaki jest termin zapłaty odsetek? Od kiedy do kiedy liczy się odsetki? Czy wysyłając upomnienie do podatnika należy wyliczyć kwotę odsetek?
• Stosowanie norm wynikających z art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej w zakresie proporcjonalnego rozliczania kwoty wpłaty na zaległość podatkową i na odsetki od zaległości podatkowych. Praktyczne przykłady rozliczenia wpłaty na zaległość i odsetki. Czy zasady dot. proporcjonalnego rozliczania wpłaty określone w art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej stosuje się do wpłat syndyka dokonywanych w toku postępowania upadłościowego?
• Rozliczenie wpłat podatnika stosownie do regulacji określonych w art. 62 § 1 Ordynacji podatkowej. Jak rozumieć pojęcie „różne tytuły podatkowe” w myśl tego przepisu? Co to jest bieżące zobowiązanie?
• Likwidacja postanowień o zaliczeniu wpłaty na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz kosztów upomnienia od 1.09.2023 r. Postanowienie o zaliczeniu wpłaty tylko na wniosek podatnika. Czy od wniosku o wydanie postanowienia o zarachowaniu wpłaty należy pobrać opłatę skarbową? Ile czasu ma podatnik na wystąpienie z wnioskiem o wydanie postanowienia? W jaki sposób udokumentować fakt zaliczenia wpłaty na zaległość, odsetki i koszty upomnienia (zgodnie z art. 62 Ordynacji podatkowej), dla potrzeb stosownych zapisów w księgach rachunkowych? Czy w związku z likwidacją postanowień o zarachowaniu wpłaty wymagane będą stosowne zmiany w polityce rachunkowości?
• Wydawanie postanowień o zaliczeniu wpłaty na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz kosztów upomnienia na wniosek podatnika. Jakie dane powinny znajdować się w wydanym postanowieniu? W jakim terminie powinno być wydane postanowienie o zarachowaniu wpłaty na wniosek podatnika?
4. Wybrane obowiązki pracowników komórek księgowości podatkowej urzędu gminy/miasta w zakresie obowiązków informacyjnych wobec organu egzekucyjnego:
• Obowiązki informacyjne wierzyciela określone w art. 32aa ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (m. in. informacja o wpłacie, informacja o rozłożeniu zaległości na raty, informacja o korekcie deklaracji).
• Jakie mogą być konsekwencje nieprzekazania lub nieterminowego przekazania informacji do organu egzekucyjnego np. o wpłacie zaległości objętej tytułem wykonawczym do wierzyciela?
• Czy jeżeli zobowiązany spłaci TW u wierzyciela a organ egzekucyjny ściągnie zaległość (podwójna spłata), kto powinien zwrócić taką kwotę zobowiązanemu – wierzyciel czy organ egzekucyjny? Czy taka kwota może być uznana za nadpłatę?
• W jaki sposób niedopełnienie obowiązków informacyjnych przez wierzyciela może przyczynić się do obciążenia go kosztami egzekucyjnymi?
• Czy zobowiązany może dochodzić odszkodowania od wierzyciela za szkody wyrządzone wskutek niezgodnego z przepisami prawa prowadzenia egzekucji administracyjnej? Czy fakt niepoinformowania organu egzekucyjnego o wpłacie zaległości objętej tytułem wykonawczym może być oceniony jako odpowiedzialność wierzyciela za niezgodne z przepisami prowadzenie egzekucji?
• Czy księgowość ¬– z pozycji wierzyciela – musi informować organ egzekucyjny o każdym przypadku przedawnienia zaległości objętej tytułem wykonawczym?
• Specyfika i zasady przedawnienia kosztów upomnienia powstałych przed i po 20 lutego 2021 r. – omówienie przepisów przejściowych, przykłady wyliczania terminów przedawnienia. Kolejna zmiana zasad przedawnienia kosztów upomnienia od 25 marca 2024 r.
• Czy informacje, o których mowa w art. 32aa ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji muszą być przekazywane do organu egzekucyjnego elektronicznie czy w wersji papierowej?
• Nowy elektroniczny wzór zawiadomienia (e-ZW) wierzyciela do organu egzekucyjnego. W jaki sposób poinformować organ egzekucyjny o zmianie należności wynikającej ze „starego” TW tj. przekazanego do egzekucji w wersji papierowej gdy wierzyciel nie ma nr referencyjnego?
• W jakiej formie (elektronicznej czy papierowej) należy występować z zapytaniami do organu egzekucyjnego w sprawie np. zastosowania środka egzekucyjnego, przerywającego bieg przedawnienia?
5. Odpowiedzi na pytania i indywidualne konsultacje.
Finanse, rachunkowość, podatki